Op zondag 16 november in het Beauforthuis (Austerlitz) een bijzondere reis door de wereld van tango, latin en jazz met Wim Warman, dé tango-pianist van Nederland. Warman speelt dit concert op de Fazioli-vleugel in de speciale D9 stemming. Deze stemming is in 2012 uitgevonden en gebaseerd op meerdere wiskundige en natuurkundige principes en wordt door veel pianisten en toehoorders geprezen.
Van 1995 tot 1999 was Wim Warman de vaste pianist bij het wereldberoemde Sexteto Canyengue van Carel Kraaijenhof. Hij wordt geroemd om zijn tientallen composities en arrangementen die wereldwijd gespeeld worden. Warman geeft nu een bijzonder concert in het Beauforthuis in de D9-stemming. Dit volgt op een periode van concerten op de D9 gestemde vleugel. Eerder speelden onder meer Mike Del Ferro en Jeroen van Veen op de vleugel en hield het Beauforthuis een componistendag om te onderzoeken welke consequenties D9 voor het componeren heeft.
De D9-stemming
In 1581 bepleitte Vincenzo Galilei al de berekeningen voor een gelijkzwevende stemming zoals Bach die tot standaard maakte en we nu nog steeds kennen. De ‘a’ is weliswaar steeds hoger geworden, globaal van 415 in 1650 tot 445 nu. Standaard is het echter nog steeds 440 hz; 440 trillingen per seconde en dit noemen we een a’. De stemming is echter wel een compromisoplossing om in alle toonsoorten even (weinig) vals te klinken.
Begin 2012 ontdekte Gert Kramer een nieuwe stemming gebaseerd op het negentallig/numeriek stelsel.Het is Danilo Cosucci (Perugia, Italië), werkzaam bij Evert Snel in Werkhoven, gelukt om de wiskundige theorie samen met Kramer te vertalen naar een muziekinstrument. Na zeer nauwkeurige afstemming van de Fazioli 308 concertvleugel ontstond daar ineens de perfecte vertaling: Divine 9 Music was een feit. Elk octaaf kent nu een volmaakt exacte verdubbeling.
Dit vraagt echter ook om een heel andere soort muziek, omdat de basisharmonieën allemaal gebaseerd zijn op de eeuwenoude stemming. Pianist en componist Jeroen van Veen heeft ook op de vleugel gespeeld en vindt dat de stemming om nieuwe composities vraagt: „het is in feite een nieuw instrument”, aldus Van Veen. Ook jazzpianist Bert van de Brink deelt zijn mening dat deze stemming alleen een recht van bestaan heeft als er ook voor wordt gecomponeerd.
De interesse in deze nieuwe stemming neemt ondertussen snel toe. Vele pianisten die op de Fazioli spelen voelen weerstand maar raken geïnteresseerd en blijven terug komen om te spelen. Jan Vayne raakte dusdanig geïntrigeerd door de nieuwe stemming, dat hij nachtenlang oefende op de D9 gestemde Fazioli. Hij vertelt in een artikel in De Volkskrant dat hij zelfs het plezier in het geven van concerten heeft hervonden: ,,Er zit een enorme aantrekkingskracht in deze stemming. Ik kan het niet omschrijven. Nee, het is niet als een wild dier dat ik wil temmen. Ik wil het leren kennen.” Inmiddels heeft Vayne de Fazioli 308 laten verhuizen naar een eigen kerkje in Kampen waar hij in kleine kring concerten geeft.
De prachtige Fazioli 228 concertvleugel, die het Beauforthuis afgelopen zomer uit een erfenis ontving, is tot en met december gestemd in deze nieuwe Divine 9 stemming.
Kaarten beschikbaar via de website van het Beauforthuis.