In het Amersfoortse Mondriaanhuis aan de Kortegracht is tot eind september de tentoonstelling ‘Hendrik Valk, in de stijl van De Stijl’ te zien. Hoewel de Arnhemse kunstenaar (1897-1986) zich nooit aansloot bij De Stijl – waartoe Piet Mondriaan behoorde – is zijn werk wel verwant met de Stijlleden.
Door Gerard Chel
Wat mij direct opvalt – en bevalt – is de minimalistische manier waarop Hendrik Valk een portret schildert. Een paar lijntjes, niets meer, maar het profiel, en eigenlijk ook het karakter, van de hoofdpersoon openbaart zich ontegenzeggelijk. Willem Nijholt – veelzijdig acteur en zanger – verwoordde het in zijn openingswoordje ook al. ,,Valk creëert rondingen door alleen maar rechte lijnen te tekenen. Daarmee weet hij op een prachtige manier de waarheid te treffen.’’
Afgelopen weekeinde werd in het Mondriaanhuis de tentoonstelling ‘Hendrik Valk, in de stijl van De Stijl’ geopend in aanwezigheid van onder anderen dochter Else Valk, curator Onno Maurer, samenstelster Katjuscha Otte en dus Willem Nijholt, als vriend van de familie Valk.
Daar waar De Stijl streefde naar ‘absolute abstractie’, bleef bij Hendrik Valk altijd de gedachte overeind dat een schilderij zo veel als mogelijk realistisch moest zijn. Perspectief en dieptewerking bleven belangrijk.
,,Hoewel ook Valk koos voor versobering, vereenvoudiging en strakke belijning, wat hem verwant maakt aan Mondriaan, wilde hij niet abstract werken en hij vond dat hij dan ook geen lid kon worden van De Stijl. Valk wilde diepte, een vierde dimensie en dat is ook duidelijk op deze tentoonstelling te zien’’, aldus Katjuscha Otte. ,,Valk was een Stijlkunstenaar die dat net niet was.’’
De tentoonstelling gaat dieper in op de verwantschap en de verschillen tussen het werk en gedachtegoed van Hendrik Valk en De Stijlleden van het eerste uur zoals Piet Mondriaan, Bart van der Leck, Theo van Doesburg en Vilmos Huszar.
Net zoals Valk zich niet aansloot bij een beweging, zo stimuleerde hij ook zijn leerlingen om hun eigen weg te gaan. Zijn vrije tijd wijdde hij aan dichten, toneel en aan het vrije kunstenaarschap. Zijn werk was eerder o.m. te zien in het Rijksmuseum Twenthe, het Jan Cunen Museum, De Lakenhal en het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. En nu dus in Amersfoort.
De tentoonstelling ‘Hendrik Valk in de stijl van De Stijl’ is t/m 28 september te zien in het Mondriaanhuis, Kortegracht 11, Amersfoort. Open: di t/m vrij 11-17 uur, za & zo 12-17, ma gesloten. Entree: volwassenen € 8, CJP € 4, jongeren tot 18 jaar, museumkaart en Vrienden Mondriaanhuis gratis. Info: www.mondriaanhuis.nl.