Het was wat passen en meten, maar uiteindelijk had iedereen een plek. De belangstelling voor de theatervoorstelling De Rozentuin in het bezoekerscentrum van Kamp Amersfoort was zaterdagmiddag beduidend groter dan de organisatie had verwacht. De kleine ruimte, waarvan de glazen wanden met zwart plastic waren afgedekt, zat bomvol en de temperatuur liep al snel hoog op, zeker nadat de voorstelling was begonnen.
Foto: Cees Wouda
Jongeren en senioren uit Nederland en Duitsland voerden zaterdag twee keer de voorstelling op met toneelspel, dans, zang, muziek, videokunst en lichamelijke expressie. De verhaallijnen van ‘De Rozentuin’ zijn gebaseerd op ervaringen, verhalen, herinneringen en historische gebeurtenissen. De voorstelling verplaatst zich meerdere malen door de tijd, waarbij het ‘nu’ en 1944 de twee ijkpunten zijn.
Arbeitseinsatz
Hoofdpersoon Henk probeert zich in 1944 te onttrekken aan de Arbeitseinsatz en komt zo in Kamp Amersfoort terecht. Daar maakt hij de verschrikkingen mee waardoor het ‘Polizeiliches Durchgangslager’ berucht is geworden. In verschillende scenes wordt duidelijk gemaakt wat dit voor hem heeft betekend, zowel tijdens zijn gevangenschap als tijdens zijn latere leven.
Foto: Cees Wouda
De Rozentuin is het initiatief van de Amersfoortse videokunstenaar Theo van Delft. Hij werd bijgestaan door een creatief team, bestaande uit choreografe Lenna Schouten en de Duitse regisseurs Katrin Orth en Ralf Siebenand. Bijzonder is dat de acteurs uit Nederland en Duitsland komen. Dat is heel sterk, omdat het een gevestigd patroon doorbreekt en de toeschouwers terugvoert naar de kern: een mens met zijn of haar eigen verantwoordelijkheden.
De voorstelling zelf is ook heel knap gedaan. Ga er ook maar aanstaan: iets verbeelden wat verschrikkelijk gruwelijk was en vele levens kapot heeft gemaakt. Dat is onvoorstelbaar en al helemaal onmogelijk uit te beelden. Wie zich er toch aan waagt – en gelukkig hebben ze dat gedaan – loopt het risico in clichés te verzanden. De Rozentuin verzandt niet in clichés, vooral ook omdat het klein gehouden is: de belangrijkste verhaallijn volgt Henk. Het is een heel sterke voorstelling, een voorstelling die raakt en ontroert omdat je als toeschouwer enorm met Henk meeleeft. Waar het gaat om het grotere verhaal en het overbrengen van hoe meedogenloos en wreed de Nazi´s waren, is de voorstelling echter minder sterk.
Fragile
Het eerste gedeelte van De Rozentuin eindigt met het mooie en raak gekozen lied ‘Fragile’ van Sting. Daarna nemen de personages uit het theaterstuk de bezoekers mee naar buiten en leiden hen naar de echte Rozentuin, de plek die werd gebruikt als strafplaats: een soort kooi waar gevangenen urenlang stil moesten staan. De acteurs voeren de stoet vervolgens naar de voormalige schietbaan en een stille indringende tocht gaat daarna naar het monument De Stenen Man (Gevangene voor het vuurpeloton). De acteurs zorgen voor een extra, kippenvel bezorgende dimensie. Aan het einde van de tocht wordt de voorstelling afgesloten met opnieuw ‘Fragile’ en de woorden dat de verschrikkingen die in Kamp Amersfoort en elders in de wereld plaatsvonden, nooit meer mogen gebeuren.
Foto: Cees Wouda
Meer foto´s op www.ceeswoudafotografie.nl
[slideshow_deploy id=’5600′]