Op vrijdag 9 mei speelt Het Nationale Toneel ‘de Prooi’ in het Amersfoortse theater De Flint. Het toneelstuk is gebaseerd op de bestseller van onderzoeksjournalist Jeroen Smit. Mark Rietman en Hajo Bruijns spelen de hoofdrollen. De voorstelling ging in 2012 in première en kreeg in de landelijke pers zeer uiteenlopende recensies.
Rijkman Groenink weet het als geen ander, het is eten of gegeten worden in de banksector. De bank moet groeien en daarvoor vecht Groenink vanaf de dag dat hij werkt bij ABN Amro. Wilco Jiskoot denkt er net zo over. Vrijwel tegelijk komen ze bij de bank. Ze klimmen samen naar de top, maar de collegialiteit slaat om in een koude oorlog wanneer Jiskoots informele macht te groot wordt.
In dit hedendaagse koningsdrama speelt Mark Rietman de rol van Rijkman Groenink. Hajo Bruijns neemt de rol van Wilco Jiskoot voor zijn rekening. Geïnspireerd door het succesvolle boek over de ondergang van ABN Amro tonen zij hoe arrogantie, besluiteloosheid en roekeloze ambitie een Nederlands instituut kunnen vernietigen.
Dagblad Trouw was enthousiast over de voorstelling: “Regisseur Johan Doesburg had de bankiers door de acteurs kunnen laten wegzetten als graaiende mannetjes zonder moraal. Maar dat doet hij niet. Zijn acteurs maken er in korte, vlotte scènes herkenbare mensen van die zover zijn afgedwaald van de realiteit van de spaarcentjes van tante Mien, dat ze beleggen vooral als een spelletje zien. Dat je moet winnen uiteraard. Mark Rietman speelt Groenink als een man die van emoties het nut niet ziet. Moraalloos is hij echter niet. Zijn morele kompas staat afgesteld op excelleren, middelmaat vindt hij dommigheid. Daardoor ziet hij niet meer in dat die rechte lijn naar de top rechtstreeks de afgrond ingaat.
Dat idee van klimmen en vallen (van personen en koersen) verbeeldt ontwerper Bernhard Hammer in een schitterend decor: een gigantische klimwand, waar de personages op- en neerklimmen, wat prachtige beelden oplevert. Zoals wanneer Groenink – machtig en hoog aan de top – zijn simpele personeel moet uitleggen dat ze overbodig zijn geworden terwijl ze als een anonieme massa naar hem toe proberen te klauteren.”
Net als Trouw roemt ook De Groene Amsterdammer het decor: “ongekend spectaculair” en “volkomen functioneel en in evenwicht met een geweldige combinatie van inhoud, tekst, regie en acteerprestaties”. Het AD en de Volkskrant zijn een stuk kritischer. “De lineaire vertelling van het drama rond ABN Amro overstijgt op het toneel geen enkel moment de anekdote”, aldus recensent Hein Janssen. De voorstelling krijgt van hem 2 sterren. Volgens het AD wreekt zich op het toneel dat Groenink noch de overige karakters in dit eigentijdse koningsdrama enige ontwikkeling van belang doormaken. Dat maakt het voor de bezoekers een helse klus om met hem mee te voelen.
“De vormgeving,” vervolgt het AD, “geeft het stuk ook al geen schwung. Centraal op het toneel staat een klimwand waaraan de acteurs zich telkens eerst veiligheidshalve moeten vastklikken voordat ze met elkaar in de slag gaan. Letterlijk en figuurlijk een handenbinder. Wat was er mis met een simpelere apenrots?
Wat resteert is een aardige geschiedenisles over topbankiers die zich even de status van filmsterren en topsporters laten aanleunen, voordat de kredietcrisis van 2007 daaraan een abrupt einde maakt. Maar toch: het boek was beter.”
Tot slot nog de mening van NRC Handelsblad: “De Prooi is strak vormgegeven, wervelend gemonteerd en vaak verrassend grappig.”
Bij zoveel uiteenlopende recensies is er voor een toneelliefhebber maar 1 oplossing: zelf gaan kijken en een eigen mening vormen. ‘Het Nationale Toneel speelt De Prooi’ begint vrijdagavond om 20.15 uur. Tickets vanaf 18,10 euro. Meer informatie: www.deflint.nl