Amersfoorts Theater De Lieve Vrouw bestaat 25 jaar en trekt steeds meer bezoekers
Waar ooit de Grachtkerk stond, een kraakpand, een Witte Zaal, een filmzaal, een poppodium – en tot tweemaal toe door brand verwoest – staat een inmiddels niet meer uit Amersfoort weg te denken ‘cultiplex’ theater en filmcafé. De Lieve Vrouw bestaat op 11 maart 25 jaar en dat wordt uitgebreid gevierd.
Door Gerard Chel
‘Zorgwekkend’, noemt directeur Matti Austen (61) het toenemend aantal bezoekers aan zijn theater, om dat wel direct te nuanceren. ,,Zie het als een elastiek, dat kun je niet oneindig uitrekken.’’ Austen, sinds 1998 directeur van De Lieve Vrouw, bedoelt daarmee te zeggen dat zijn gebouw – en ook de vele enthousiaste medewerkers die het runnen – tot de grens aanlopen van wat nog mogelijk is. Ruim over de 90.000 bezoekers weten de weg naar het pand aan het Lieve Vrouwe Kerkhof (eigenlijk de Lieve Vrouwestraat) te vinden en het worden er alsmaar meer.
,,Toen ik kwam, waren dat er 18.000’’, vertelt Austen niet geheel zonder een zweempje trots. Maar die groei baart hem tegelijkertijd zorgen, ergo, hij wijt er zijn recente gezondheidsproblemen aan. ,,Het heeft mijn stoutste verwachtingen overtroffen, nooit gedacht dat ik mij er jaren later het hoofd over zou breken hoe die groei te managen.’’
Maar ja, meer bezoekers betekent meestal meer geld en met teruglopende subsidies en een ingestorte commerciële verhuurmarkt is dat wel zo handig. ,,We hebben nog een restant van eerdere bezuinigingen te gaan, maar gelukkig heeft het huidige college gezegd dat het de intentie heeft niet verder op de podia te bezuinigen.’’
Matti Austen, directeur van theater De Lieve Vrouw. (Foto: Gerard Chel)
Vrijwel direct na de middelbare school stapte de van oorsprong Limburger (Heerlen) in het theaterwereldje. Austen begon als medewerker, chauffeur en nog zo wat bij Ramses Shaffy en Liesbeth List. ,,Wat je nu op televisie ziet, heb ik in het echt meegemaakt’’, zegt hij met een glimlach, verwijzend naar de AVRO-serie Ramses. Dat hij daarna in het Shaffytheater kwam te werken is dan ook niet zo vreemd. Werd vervolgens producent en ’importeur en exporteur van theater’ van onder anderen Arjan Ederveen en Kees Prins. Na het Springdance Festival in Utrecht te hebben geleid, koos hij uiteindelijk voor Amersfoort. ,,Ik kende de toenmalige Witte Zaal al. Er werd theater geprogrammeerd in een gebouw dat er niet voor bedoeld was. Dat soort theaters breidde zich in de jaren tachtig als een olievlek uit.’’
Tegen de stroom in en grensverleggend zijn enkele van de kwalificaties die op de theaterdirecteur van toepassing zijn. Dat blijft ook zijn motivatie. ,,Dat we films draaien die er toe doen als aanvulling op het normale bioscoopaanbod. Dat we theatergroepen, die het toch al moeilijk hebben, de kans geven. Kindertheater staat bij ons hoop op de agenda. Ik vind het belangrijk dat kinderen in hun opvoeding ook levende dingen te zien krijgen, muziek, dans, toneel. Ik noem dat onze missionarissenfunctie. En natuurlijk hoop ik dat als zij volwassen zijn geworden terug blijven komen in het theater.’’
‘Cultiplex’, noemt hij theater De Lieve Vrouw, een redelijk nieuwe theatervorm waar verschillende culturele disciplines onder één dak verenigd zijn. ,,Ik wil een spannend en avontuurlijk aanbod, aanvullend op de schouwburg. Alle vormen zijn mogelijk.’’ Logisch dat Austen verbinding zocht en vond met buitenfestivals als Amersfoort Jazz, Spoffin en mogelijk straks ook weer Dias Latinos. En experimenteel toneel ondersteunt, zoals in 2012 de voorstelling SMINK van Wieke ten Cate die zich afspeelde op de afvalberg van Smink. Iets soortgelijks gaat komend najaar gebeuren in de oude Prodentfabrieken. Of Amersfoorts talent ontdekken dan wel een kans geven, zoals theatergroep Koeterwaals met accordeonist Marcel van der Schot. Of Thijs Borsten de mogelijkheid bieden zijn ‘Uitdaging’ verder uit te bouwen.
Amersfoort vindt hij geen ‘moeilijke stad’ om voor te programmeren, al stelt hij vast dat Amersfoorters niet massaal op de been komen voor muziekprogramma’s. ,,Ik wil een pluriform aanbod en daarvoor moeten we onszelf steeds opnieuw uitvinden. Maar dat maakt ons juist zo creatief.’’
Voor het programma zie www.lievevrouw.nl