Lonneke van Straalen soleert tijdens Zomerconcert

,,De gretigheid, de bevlogenheid en de gezelligheid binnen het Amersfoorts Jeugd Orkest maakt het spelen bij dit orkest zo leuk. Zelf ben ik nooit lid geweest van het AJO. Dat ik als soliste optreedt bij het zomerconcert op 2 juli, ervaar ik als één groot feest. Het voelt als thuiskomen, alsof ik tóch nog mee mag doen.” Violiste Lonneke van Straalen treedt op tijdens het Zomerconcert op zaterdag 2 juli in De Flint. Herma Klein Kranenberg interviewde haar voor Eempodium en Golfbreker Radio. Een uitgebreid interview is te beluisteren via deze link.
Nederland, Amsterdam 4 juni 2011 Lonneke van Straalen, violist Foto: Merlijn Doomernik

Lonneke van Straalen. Foto: Merlijn Doomernik


Op blote voeten

Violiste Lonneke van Straalen (1985), geboren en getogen in Hoogland, vers uit de repetitie met het AJO, schuift aan voor een gesprek over één van haar grote liefdes; de muziek en in het verlengde daarvan haar viool. In de St. Xaveriuskerk, thuisbasis van het AJO, oefende ze met het orkest de Tzigane van Ravel. Het is een wervelend stuk waarin alle mogelijkheden van de viool worden verkend. Op blote voeten, in volle concentratie en tegelijkertijd ontspannen ogend, nam ze de aanwijzingen van dirigent Rolf Buijs in zich op en speelde ze haar solo in interactie met de jeugdige musici.
,,Het is zo fijn om met elkaar te musiceren. Dat gevoel slaat ook op mij over. Zo vanzelfsprekend is dat namelijk niet altijd. Bij professionele orkesten merk je soms aan musici dat het gewoon werk is. En voor iedere baan, ook in de muziek, geldt dat je het voor jezelf interessant moet houden.”

Overal voor in

Op de vraag hoe zij haar werk voor zichzelf boeiend houdt, antwoordt Lonneke: ,,Ik vind heel veel dingen leuk en ik ben overal voor in. De veelzijdigheid van mijn werk, de diversiteit van concerten en optredens op soms bijzondere plekken, maken het heel afwisselend.”

Organisch en dynamisch

Als voorbeeld vertelt ze over recente twee projecten in respectievelijk Engeland en in eigen land. ,,In Londen heb ik me met het Aurora-orchestra, een jong, ambitieus orkest waar ik deel van uitmaak, op de vijfde symfonie van Beethoven gestort. Ons streven was om vanaf de eerste repetitie het stuk compleet uit het hoofd te spelen. Dus zonder bladmuziek, muziekstandaard of stoelen als belemmering. Voor mij was het op een bepaalde manier bevrijdend. Natuurlijk luister je altijd naar elkaar als je musiceert, maar deze aanpak maakte het heel organisch en dynamisch. Je communiceert heel zichtbaar en dat spreekt mij zeer aan. Natuurlijk is het intensief en pittig. Een maand van huis weg vond ik ook best lang, maar het levert me zóveel spelvreugde en plezier op dat het als geheel toch goed in balans voelt.”

Organisatietalent

Met twee jonge kinderen en een partner die ook uitvoerend musicus is en met wie ze zelfs samen optreedt, komt het organisatietalent van Lonneke goed van pas. Kwestie van een strakke planning en bij momenten de teugels juist laten vieren, zo klinkt door in haar verhaal. ,,Ik wil heel graag doen wat ik doe; vioolspelen op hoog niveau. Een en ander houdt in dat ik soms lang van huis ben en de kinderen minder zie. Het zij zo. Op andere momenten haal ik het weer in en breng ik veel tijd met ze door. Vanuit Londen ben ik twee keer op en neer geweest om bij mijn gezin te zijn. Daar geniet ik dan dubbel van.”

Angsthazen en durfals

Zoals gezegd maakt de combinatie van alle verschillende activiteiten het voor haar boeiend. Amper terug van haar Londense Beethoven-avontuur, diende zich alweer een nieuwe uitdaging aan van geheel andere orde. In Tivoli-Vredenburg gaf Lonneke, samen met het Radio Filharmonisch Orkest, een speciaal theatraal concert voor duizend vluchtelingenkinderen. ‘Angsthazen en durfals’ heette de symfonie waarin alle kinderen actief aan mee konden doen. Lonneke: ,,Gedurende twaalf weken hebben de muziekdocenten van de verschillende basisscholen de kinderen voorbereid op dit optreden. Voorafgaand aan het concert heb ik alle AZC’s bezocht. Indrukwekkend vond ik het.”

Muziek verbindt

Tijdens het concert klapten en zongen de kinderen uit volle borst, óók de kinderen die het Nederlands nog niet zo goed beheersen. Muziek verbindt, geeft plezier en biedt misschien zelfs een beetje troost. Lonneke: ,,Dankbaar ben ik dat ik hieraan mocht meewerken. Tegelijkertijd vond ik het confronterend om zoveel kinderen bijeen te zien die geen thuis hebben.”

Spelenderwijs

Een groot contrast met hoe haar eigen kinderen, 7 en 5 jaar oud, opgroeien in Amsterdam. Spelenderwijs komen ze in contact met muziek. Dat gaat vanzelf met twee musicerende ouders. ‘Onze dochter bleef maar vragen om een viooltje. Uiteindelijk hebben we voor haar 5e verjaardag een viool gekocht. Ze wilde echt weten ‘hoe of het dan moest met je vingers’. Nu zit ze alweer twee jaar op les. Prachtig om te zien hoe ze ervan geniet.’

Museumstuk

Zelf begon Lonneke op 7-jarige leeftijd met viool spelen, op aanraden van een Amersfoortse muziekjuf die haar talent opmerkte. Lonneke: ,,Je hebt een goed gehoor en een fijne motoriek, wie weet is de viool wel iets voor jou? Dat waren haar woorden en ze had gelijk. Ik begon met vioolles en ik heb de viool nooit meer losgelaten.”
Haar huidige viool is een heel bijzondere. Een originele Cuijpers uit 1760, in bruikleen via het Nationaal Muziek Instrumentenfonds. Het is met recht een museumstuk, want het instrument is eigendom van het Gemeentemuseum in Den Haag. ‘In een museum liggen achter glas, zonder dat er op gespeeld wordt. Het ergste dat je een instrument kunt aandoen! Er moet op gespeeld worden. Op die manier komt het hout tot leven, gaat het vibreren, trillen.’

Toch een match

De eerste kennismaking met haar Cuijpers viool verliep niet op rolletjes. ,,Het was te horen dat er lang niet op was gespeeld. Het klonk niet zo goed. Toch was er iets dat mij intrigeerde in de klank waardoor ik uiteindelijk steeds weer bij deze viool uitkwam. Dat is inmiddels alweer twee jaar geleden. Er was dus toch een match.”
Een match die in de verte doet denken aan de noodzakelijke klik zoals die ook tussen ruiter en paard bestaat. ,,Die vergelijking gaat wel op. Net als tussen paard en zijn berijder is het zoeken naar wat het beste werkt. Naar mijn mening heeft dit instrument heel veel mogelijkheden. Soms doet-ie niet wat ik wil en moet ik me aanpassen. Dan klinkt het tot mijn verrassing eigenlijk heel mooi! Ik voel me zeer bevoorrecht dat ik op deze viool mag spelen.”

Viool als familielid

Lonneke heeft een bijzondere band met haar oude Cuijpers. ,,Het voelt als een familielid, compleet met een eigen persoonlijkheid. Mooi vind ik dat het achterblad uit één stuk is. Het zit vol krassen, blutsen en gebruikssporen. Ik beschouw het als littekens, die door de eeuwen heen zijn ontstaan. De warme, zachte tint van het hout vind ik ook prachtig.”
Huiverend bij de herinnering, vertelt Lonneke hoe ze haar viool per ongeluk ooit in de trein heeft laten liggen. ,,Het was niet deze Cuijpers, maar mijn eigen viool. Gelukkig is het allemaal in orde gekomen, maar het was een vreselijke ervaring. Van schrik heb ik een week diarree gehad.”

Wervelend stuk van Ravel

Voor het Zomerconcert van het AJO staat Tzigane van Ravel op het programma. ,,Het stuk Tzigane is gebaseerd op zigeunermuziek. Heel mannelijk. Iets wat deze viool goed aankan. Over het algemeen vind ik mijn viool in de hoogte vrouwelijk, in de laagte klinkt-ie meer mannelijk. Natuurlijk hangt het ook van het stuk af.”

Energiek en veelzijdig

In Londen met professionele musici de vijfde van Beethoven vertolken, in Utrecht in samenspel met duizend vluchtelingenkinderen een theatraal optreden geven en in Amersfoort met de jeugdige musici van het AJO Tzigane van Ravel spelen: Lonneke van Straalen lijkt overal op haar plek. Energiek en gretig, altijd op zoek naar een nieuwe muzikale invalshoek. De wereld gaat nog veel van haar horen!

Programma Rabobank Zomerconcert 2 juli in De Flint:
Hector Berlioz (1803-1869) – Le Carnaval Romain H95 (1844)
Maurice Ravel (1875-1937) – Tzigane pour violon D majeur (1924)

Solist: Lonneke van Straalen

Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893): Symphony No.5, Op.64 (1888)

I. Andante—Allegro con anima
II. Andante cantabile con alcuna licenza
III. Valse Allegro moderato
IV. Finale Andante maestoso–Allegro vivace

Voor kaarten bestellen klik hier
€ 15,- per volwassene, € 10,- t/m 18 jr en studenten, € 0,- t/m 14 jr.

Bladwijzer de permalink.

Over Bernard van Gellekom

Gmail: eempodium@gmail.com ww: Warrel$002

Reacties zijn gesloten.