Volgende week zaterdag 3 mei opent de Amersfoortse kunsthal KAdE de deuren weer voor het publiek. Niet meer aan het Smallepad maar aan het Eemplein. Voor de opening is de Brabantse schilder Marc Mulders gevraagd een tentoonstelling in te richten. Journalist Gerard Chel sprak met de curator van KAdE, Robbert Roos.

Robbert Roos
foto: Gerard Chel

Voor iemand die zowel met een verhuizing bezig is en tegelijkertijd een tentoonstelling in moet richten, oogt curator Robbert Roos (1964) verrassend ontspannen. Er is nog een week te gaan en, zoals zo vaak bij dit soort operaties, lijkt dat onbegonnen werk. Bouwvakkers, verhuizers en museummedewerkers werken en sjouwen door elkaar en dat te midden van kostbare en vooral breekbare kunstvoorwerpen. Als dan ook plotseling het geluid van brekend glas door de ruimte echoot, weet Roos niet hoe snel hij zich naar de vermeende plek des onheil moet haasten. Loos alarm.

Na een verblijf van slechts vijf jaar aan het Smallepad is kunsthal KAdE verhuisd naar het Eemhuis aan het Eemplein. In het oorspronkelijke plan was het de bedoeling dat op deze plek popcentrum de Kelder zou komen, maar aangezien die de exploitatie niet rond kreeg moest daarvan worden afgezien. De politieke ellende die daarna uitbrak – miljoenenoverschrijding, ambtenaren weg en overgeplaatst, wethouder gesneuveld – draagt KAdE ongewild als een soort prenatale erfenis met zich mee. Roos: ,,Toen de popkelder niet doorging werden wij benaderd of KAdE die ruimte zou willen gebruiken. Het initiatief is niet van ons uitgegaan. We werden ingeschoven in een bestaand project dat daardoor nogal ingrijpend moest worden aangepast.’’ Niet dat Roos tegen zijn zin is verhuisd. ,,Het gebouw aan het Smallepad was niet ideaal, niet echt museaal ingericht. Geen kantoren, geen werkplaats, een auditorium dat niet gebruiksvriendelijk was, onhandige combinatie van winkel en café en alle kunstvoorwerpen moesten via de voordeur naar binnen.’’

– De nadelen van toen, zijn de voordelen van nu?
,,Eigenlijk wel, ja. Dit gebouw is ingericht als een museum. Het vroegere gebouw was heterogeen, dit is veel meer homogeen. Hele uitdagende ruimtes. Een grote zaal van 25 bij 12 meter en 9 meter hoog, twee kleinere zalen van 12×12 en vier kabinetten van 8×8 meter. In de muren van de grote zaal zitten luiken die, als ze open staan, niet alleen prachtige doorkijkjes geven maar ook van bovenaf de collectie zichtbaar maken. Als we de luiken dichtdoen creëren we grote vlakken waarop bij voorbeeld video’s geprojecteerd kunnen worden. Dit gebouw is chiquer maar bovenal veel musealer dan het Smallepad.’’

– Dat Amersfoort museum Flehite heeft en een Mondriaanhuis ligt voor de hand, maar wat voegt KAdE toe?
,,Amersfoort is de veertiende stad van ons land. Dan mag je de vraag stellen wat bij een stad van die grootte hoort. Welke culturele infrastructuur past daarbij. Het Mondriaanhuis is een gedenkplek, een specifieke plaats, geschikt voor kleine exposities. Flehite is het stadsmuseum dat onder meer de geschiedenis van Amersfoort laat zien, losse exposities organiseert van 19de eeuw tot vroeg 20ste eeuw, met soms ook uitstapjes naar het heden. En De Zonnehof, het gebouw van Rietveld, was echt op. Daar kon je met goed fatsoen geen grote tentoonstellingen meer onderbrengen. Ik vind het te rechtvaardigen dat toentertijd is besloten dat Amersfoort ook een ruimte moet hebben om actuele moderne internationale kunst te kunnen laten zien.’’

– En wat is KAdE?
,,KAdE is een kunsthal, wij hebben geen eigen collectie met alle consequenties zoals opslag, onderhoud, verzekeringen e.d. Dat biedt ons een enorme vrijheid. Wij brengen drie keer per jaar steeds weer andere vormen van toonaangevende nationale en internationale hedendaagse kunst. Wij laten ons inspireren door wat elders in de wereld gebeurt. Ik vind niet dat wij elitair zijn of highbrow, wij proberen op een zo toegankelijk mogelijk manier te programmeren. Kijk bij voorbeeld naar onze tentoonstelling MärklinWorld in 2011. Veertig procent van onze bezoekers (circa 27.000 per jaar –red) komt uit Amersfoort, zestig procent van elders. KAdE is ook belangrijk voor de promotie van Amersfoort.’’

– Wat is de relatie tussen KAdE en de stad?
,,Waar mogelijk tonen wij werken van Amersfoortse kunstenaar, zoals Couzijn van Leeuwen, Jan Ros, Martin Luijendijk, Henk van de Bosch en Thijs en Marisja. Wij letten er daarbij op dat hun werk wel bij KAdE moet passen. Wat we in het verleden ook al deden en zullen blijven doen, is de samenwerking zoeken met bijvoorbeeld de Popronde, Spoffin, het Jazzfestival, Dias Latinos. Wat dat betreft willen we meer zijn dan alleen een hal voor tentoonstellingen.’’

– Wat zijn je plannen voor het komende jaar?
,,Tot medio 2015 ligt onze programmering vast. We starten op 3 mei met Marc Mulders. ‘Vensters’, een hele brede mix. Zowel wat de collectie betreft als de kunstenaars zelf. Schilderijen, glas, collages, voorwerpen. Jong, oud, ervaren, pas afgestudeerd. Voor komend najaar hebben we de Belgische muzikant en regisseur Tom Barman (bekend van dEUS-red) gevraagd om een tentoonstelling samen te stellen gerelateerd aan het gegeven dat 100 jaar geleden de Eerste Wereldoorlog uitbrak en veel Belgen naar onder meer Amersfoort vluchtten. Dat loopt tot begin 2015. Daarna komen we met een groot project over animaties, in het kader van 100 jaar animatietechniek. Met bij voorbeeld meer dan 50 films, zowel de klassieke tekenfilms die we kennen van Disney als moderne animaties van beeldende kunstenaars. Wij blijven het avontuur opzoeken.’’

Gerard Chel