Goed gemaakt. Ode aan het maakproces

Kunstschrift, het landelijke blad over beeldende kunst, bestaat dit jaar veertig jaar. Naar aanleiding daarvan is er in de Kunsthal KAdE een tentoonstelling over het maakproces van kunstwerken door de eeuwen heen. Kunstschrift, dat door de jaren heen veel aandacht aan het maakproces van kunst besteedde, werkte aan de expositie mee.

De titel Goed gemaakt is vooral een ode aan het maakproces, tevens de ondertitel. Naast materialen, technieken en vakmanschap gaat het over inspiratie en de verbintenis tussen hoofd en handen. Immers wat in het hoofd wordt bedacht wordt pas concreet in beeld omgezet door wat de handen maken. Of kunnen maken. Daar in gaan de materialen en technieken weer een rol spelen, en niet in de laatste plaats het vakmanschap.

Een van de vele zaken die kunstenaars onderscheidt van niet-kunstenaars is hun gedrevenheid. Zij móéten produceren, op wat voor manier dan ook. Een mooi voorbeeld daar van is het filmpje van Joost Conijn die zelf een vliegtuig bouwde, en daarmee naar de Marokkaanse woestijn reist omdat daar de dichtstbij zijnde plek is met genoeg ruimte.
De oude, gammele reisauto gaat onderweg enkele keren kapot, het vliegtuig loopt meerdere keren schade op, maar er wordt halstarrig doorgegaan, net zo lang totdat er iets kapot gaat wat echt niet meer te repareren valt. Met het vliegtuig zijn dan niet meer dan wat luchtsprongen van enkele meters horizontaal gemaakt. Respect voor deze kunstenaar, in allerlei opzichten.

Aan de hand van mythologische verhalen wordt getoond hoe kunst ontstaat. De drang tot het creëren van een beeld dat leeft en ademt door Pygmalion. Met Prometheus als leraar en uitvinder, die leven wist te blazen in een klompje klei. De werken in de kabinetten verwijzen, subtiel of expliciet, naar de betekenis van deze mythologieën. Beeldend kunstenaar Niek Hendrix maakt er installaties bij.

De expositie toont dat kunst maken deels een kwestie is van oefenen, oefenen en nog eens oefenen op vormgeving. Dat resulteert in talloze neuzen, oren, ogen, koppen, torso’s, spieren, zowel in het platte vlak als driedimensionaal. Met als slotstuk het beeld Derelict woman, van Duane Hanson.
Hij toont een levensechte vrouw, voor vuil liggend in een hoek, verlaten, achtergelaten. Dronken? Dood? Ziek? De plotselinge confrontatie met het beeld van de vrouw in de goot doet mensen schrikken.
Als luchtiger tegenhanger zijn er de af-onaf-kunstwerken. Van sommige is niet duidelijk of de kunstenaar het werk als voltooid beschouwde of niet. Sommige kunstenaars blijven nog jaren bezig wijzigingen aan te brengen.
Het dubbelportret van Dick Ket, van hem zelf en zijn vader, is duidelijk nog niet klaar. Ket werkte van linksboven naar rechtsonder. Zijn eigen kop is klaar, fijn en zeer realistisch geschilderd. Zijn vaders kop is maar half af, maar is wel al de constructiefase voorbij. Dat geldt niet vaders lichaam. Dat is slechts rudimentair vastgelegd.
Dit levert een grote tegenstelling op tussen het gelikte portret linksboven en de rest van het schilderij. Het maakt niet alleen het proces helder, maar krijgt in de combinatie een eigen zeggingskracht. Het schilderij gaat in zijn halfwas stadium een eigen leven leiden, met een eigen bestaansrecht dat misschien wel een krachtiger beeld oplevert dan wanneer het schilderij zou zijn voltooid.

Leuk zijn de filmpjes waar in we kunstenaars aan het werk zien, zoals het iconische filmpje waar in Karel Appel zijn verf op het doek smijt en er regelrecht uit de tube op spuit.

Openingstijden van 11.00 tot 17.00 uur. Op maandag gesloten. Een randprogramma omvat lezingen op 5 februari en 2 april. Zondag 26 maart geven kunstenaars uitleg over hun werk. Elke zondag om 13.00 uur zijn er rondleidingen. De tentoonstelling duurt t/m 17 april (tweede paasdag).
Meer informatie via kunsthalkade.nl .

Deelnemende kunstenaars en filmmakers

Catalogus

Bij de tentoonstelling hoort een speciale editie van Kunstschrift, getiteld Goed gemaakt, een ode aan het maakproces. € 10,75.

Kunstschrift is het tweemaandelijkse tijdschrift over kunst en kunstgeschiedenis. Het tijdschrift kwam voort uit Openbaar kunstbezit, dat in 1957 van start ging met besprekingen op de radio van telkens een kunstwerk in een Nederlandse openbare collectie.

Delen:

Gerelateerd