Vraag: wat kan een schrijver doen die een roman over kunstschilders wil maken? Antwoord: die neemt zelf schilderlessen. Dit is precies wat de Amersfoortse schrijfster Rosita Steenbeek deed. Het leidde tot haar boek Ander licht, over de zeventiende-eeuwse Amersfoortse schilders Matthias Withoos en Caspar van Wittel. En vervolgens tot een tentoonstelling, nog tot eind september te zien in Museum Flehite.
door Kees Quaadgras
De tentoonstelling gaat over Steenbeek, haar boeken, haar minnaars Alberto Moravia en Federico Fellini, en toont tekeningen en schilderijen die zij zelf maakte onder leiding van de schilder Robert Webster. Webster was niet alleen haar leraar, maar ook haar zwager, getrouwd met zus Mathilde. Het grootste deel van de tentoonstelling bestaat uit zijn schilderijen.
De schilders Withoos en Van Wittel trokken naar Rome. Withoos keerde na enkele jaren terug, maar Van Wittel bleef en vierde er als Vanvitelli triomfen met zijn stadsgezichten. Ook Steenbeek woont een deel van haar tijd in de Italiaanse hoofdstad.
Steenbeeks aandeel in de dubbelexpositie bestaat voornamelijk uit tekst: citaten uit haar boeken, citaten uit een interview. In een van de zalen klikt haar stem, voorlezend uit eigen werk. In een andere zaal legt zij uit wat de grote schildertechnische lijnen zijn achter Withoos’ grote Gezicht op Amersfoort.
Steenbeeks boek Ander licht gaat over de schilderkunst van de zeventiende eeuw en de reizen van Nederlandse schilders naar Rome. Het is tevens een roman over de liefde en de onmogelijkheid om die ten uitvoer te brengen, wanneer je geliefde in Rome verblijft en het voor jou, verliefd Nederlands meisje, te gevaarlijk is om in die tijd de reis daarheen ten uitvoer te brengen.
“Ik heb het masker op het schilderij van Robert voor mijn gezicht weggetrokken, ik wil juist ongemaskerd door het leven gaan”
Partner-exposant Robert Websters wortels liggen niet in Rome, maar in Warschau waar hij bijna twee jaar studeerde aan de staatsacademie. De erfenis wordt gevormd door een serie schilderijen met Warschause gevels en stadsgezichten. Door weer en wind aangetaste muren komen in latere schilderijen terug, en tonen vergankelijkheid.
Webster is een begenadigd schilder die werkt met een losse maar trefzekere toets. Veel van het werk heeft een surrealistisch tintje of is ronduit surrealistisch. Zo zijn er schilderijen met gezelschappen waarop clowneske, groteske, gemaskerde en erotische types poseren. Plus enkele dieren, een aapje, een bok, een kraaiachtig beest, een kerkuil.
Een portret van Julius, de zoon van Robert Webster
Webster maakte onder meer portretten van zijn kinderen en van Rosita. Op een van die schilderijen staat ze met een masker in haar hand. Bijbehorend citaat zoals vermeld in de catalogus: “Ik heb het masker op het schilderij van Robert voor mijn gezicht weggetrokken, ik wil juist ongemaskerd door het leven gaan omdat ik tijdens het schrijfproces zoek naar wat me ten diepste bezielt, daarvoor is transparantie nodig, ik moet zichtbaar zijn en een open blik naar mezelf en mijn omgeving hebben.”
Nog een citaat dat te denken geeft: “De wisselwerking tussen overgave en controle, ongeremdheid en discipline, kenmerkt niet alleen mijn werk, maar ook mijn gewone leven.” Een bezoeker ontkomt er niet aan om dit laatste in verband te brengen met wat beide kunstenaars ook laten zien: van Webster enkele sterk erotische schilderijen en van Steenbeek dito citaten uit haar boek.
De expositie in Museum Flehite is het meer dan waard om te worden bezocht. Het duurt tot eind september. Toegang met de museumjaarkaart. Zie www.museumflehite.nl