Bijzondere muziek op bijzondere plekken, met de stem als terugkerend element. Dat is het uitgangspunt van Music on Chairs. Zondag 22 mei sluit dit door sopraan Henriette Feith opgerichte Amersfoortse initiatief zijn eerste concertseizoen af. In de Johanneskerk wordt dan het zelden gespeelde Stabat Mater in de versie van de Italiaanse componist Luigi Boccherini opgevoerd. Feith wordt hierin begeleid door leden van het mondiaal hoog aangeslagen Apollo Ensemble.
Kamermuziek heeft een elitair imago. Alsof klassieke muziek voor kleine bezettingen alleen maar bedoeld is voor hoger opgeleide, oudere, welgestelde mensen. Het leuke is dat verschillende projecten in Amersfoort op hoog niveau een einde proberen te maken aan dit vooroordeel. Festival Amerfortissimo is daar één voorbeeld van. Music on Chairs een ander. De optredens duren een uur, zijn betaalbaar (de entree voor het concert in de Johanneskerk is € 18,50 euro) en vinden plaats in monumentale pareltjes van de stad. Ontdekkingsreizen voor iedereen die van muziek houdt.
Na afloop is er ruimschoots gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met de musici en medebezoekers. Moet niet, mag wel. Music on Chairs hecht veel waarde aan dit sociale karakter van hun concerten. Muziek heeft ook tot doel dat mensen elkaar ontmoeten. Napraten over wat ze hebben gehoord en indrukken delen. Het contact met de mannen en vrouwen die net hebben opgetreden geeft daar nog een extra dimensie aan. Het benadrukt ook dat een concert een gezamenlijke ervaring is van musici en publiek.
Henriette Feith tijdens het concert ´Bonte Barok … zonder Bach´ van Music on Chairs, eind januari in de Mannenzaal. Foto: Cees de Vries
Breekbare, heldere opbouw
Het Stabat Mater is een beroemd middeleeuws gedicht over Maria die rouwt bij de gekruisigde Jezus. Het is genoemd naar de beginwoorden van het gedicht: Stabat mater dolorosa (in het Nederlands: ´De moeder stond bedroefd´.) Lang bestond er onduidelijkheid over de auteur, maar tegenwoordig gaan de deskundigen ervan uit dat het gedicht is geschreven door Johannes Fidenza (1221-1274), een Franciscaner monnik, die later als kardinaal-aartsbisschop van Albano de naam Bonaventura aannam.
In de loop der eeuwen is het Stabat Mater door meer dan vierhonderd componisten op muziek gezet. De bekendste en meest uitgevoerde versie (ook regelmatig in Amersfoort te beluisteren) is die van Giovanni Battista Percolesi uit 1736. Zijn landgenoot Luigi Boccherini componeerde twee keer muziek voor het rouwgedicht. Een echte ´opera grande´ voor twee sopranen, een tenor en een groot orkest. En een intiemere uitvoering, voor een sopraan met strijkerskwintet en cello. Dit werk staat bekend om zijn breekbare, heldere opbouw. Het is levendig en elegant getoonzet, zonder de emotionele diepgang te schuwen. De fraaie begeleiding van de zangstem verraadt Boccherini´s liefde voor strijkinstrumenten en het strijkorkest.
Een intieme uitvoering, voor sopraan, strijkerskwintet en cello
Het is deze intiemere compositie die in de Johanneskerk wordt gespeeld. De uitvoering ervan is bij Music on Chairs in bekwame handen. De musici zijn allemaal zeer ervaren en hebben hun sporen in de kamermuziek meer dan verdiend. De Amersfoortse sopraan Henriette Feith bijvoorbeeld is al jarenlang als solist actief in binnen- en buitenland. Zij was ensemblezanger bij het Nederlands Kamerkoor en het Amsterdam Baroque Choir o.l.v. Ton Koopman. Haar liefde voor kamermuziek kwam mede tot bloei door de jarenlange samenwerking met pianist Maurice Lammerts van Bueren, met wie zij regelmatig liedrecitals geeft. Ook met luitist David van Ooijen speelt zij al lange tijd samen. Met beiden heeft zij cd opnames gemaakt.
In de Johanneskerk wordt Feith begeleid door leden van het Apollo Ensemble, onder leiding van violist David Rabinovich. Dit ensemble treedt over de hele wereld op, in wisselende samenstelling, met musici uit verschillende landen. Het is gespecialiseerd in minder bekende barok- en vroegklassieke muziek op authentieke instrumenten uit de 17e en 18e eeuw. De komst van het Apollo Ensemble naar Amersfoort is bijzonder. Het wordt mondiaal geprezen om een verfijnde, zangerige strijkersklank, gecombineerd met transparantie en het opzoeken van dynamische grenzen.
Het Apollo Ensemble onder leiding van violist David Rabinovich (links vooraan) wordt mondiaal geprezen om hun verfijnde, zangerige strijkersklank. Foto: Studio Wierd
Stem als terugkerend element
Met het Stabat Mater van Boccherini (en diens strijkkwartet in g klein dat eveneens op het programma staat) sluit Music on Chairs het eerste concertseizoen af. Komend najaar worden de optredens hervat. Op 16 november staat een middag met liederen, duetten en instrumentale werken van verschillende componisten (Wertheim, Ravel, Ibert, Piazolla) op het programma. Judith Jamin, harp, Francien Post, fluit, mezzosopraan Cécile van de Sant vormen samen met Henriette Feith voor deze gelegenheid een uniek kwartet. Er is ook een Kerstconcert gepland, op zaterdag 17 december, met de Amersfoortse sopraan en leden van het Apollo Ensemble.
We willen zoveel mogelijk mensen laten genieten
Music on Chairs is een podium voor oorspronkelijke en niet altijd even bekende vocale kamermuziek, in verschillende stijlen en bezettingen. Initiatiefnemers Henriette Feith en Angelique ter Weij (communicatie & PR) willen zoveel mogelijk mensen laten genieten van alle mooie muziek die is gecomponeerd voor de combinatie van instrumenten en stem. Ze hopen dat de bezoekers op het puntje van hun stoel zitten, vandaar de naam van hun initiatief. De concerten vinden plaats op sfeervolle plekken met een mooie akoestiek. Bijzondere muziek op bijzondere locaties met de stem als terugkerend element, dat is waar het bij Music on Chairs om gaat.
Henriette Feith en bariton Simon Vural tijdens ´A Sunny Sunday Sungrecital´, het eerste concert van Music on Chairs.
Foto: Cara Louwman
Het optreden in de Johanneskerk biedt de kans topmusici een niet zo vaak gespeeld ontroerend meesterwerk voor een toegankelijk tarief te horen opvoeren. Van harte aanbevolen dus!
Concert: ´Stabat Mater en strijkkwartet in g klein van Luigi Boccherini door Music on Chairs. Uitvoerenden: sopraan Henriette Feith en leden van het Apollo ensemble, onder leiding van violist David Rabinovich. Tijd: 15.00-16.00 uur. Kaarten: kosten € 18,50 en zijn te bestellen via https://musiconchairs.nl/kaarten/ , de website http://www.musiconchairs.nl, info@musiconchairs.nl , of tel. nummer 06 484 77 245.
Onno Weggemans
