‘De Joriskerk is nu een plein met een dak erop’

Voor Golfbreker Radio interviewde Herma Klein Kranenberg Annet van Goor, een van de drijvende krachten achter de actieve rol die de kerk tegenwoordig in de Amersfoortse samenleving speelt. Het interview is te horen tijdens het programma Golfbreker Actueel.

Annet van Goor.

Een ontmoetingsplek voor álle Amersfoorters, dat was wat coördinator verhuur St. Joriskerk Annet van Goor-Oortgijsen voor ogen stond bij de restauratie van het oudste rijksmonument van de stad: de beeldbepalende St. Joriskerk in het hart van Amersfoort.

Nu, bijna vijf jaar later, is er alle reden tot tevredenheid. Van Goor: ‘Op zaterdag komen geregeld mensen de kerk binnenlopen, de bloemkool die ze net op de markt hebben gekocht onder de arm. De sfeer proeven, zich laven aan de schoonheid van het gebouw en vooral: even contact zoeken. Het voorziet in een behoefte.’

Centrale rol

Grenzend aan de Hof en de Groenmarkt, twee pleinen waar het bruist van de activiteiten, heeft de kerk tegenwoordig weer de centrale rol die het in de middeleeuwen ook innam: naast een plek voor de eredienst op zondag, biedt de St. Joriskerk nadrukkelijk ook een podium voor maatschappelijke en culturele activiteiten.

Van Goor coördineerde in de periode 2009-2011 de restauratiewerkzaamheden van de kerk, een ingrijpend en tijdsintensief traject. Niet alleen de coördinatie van de feitelijke restauratie was een forse klus, Van Goor spande zich ook in om bewoners, verenigingen en organisaties met het monumentale gebouw te verbinden.

Het interieur van de St. Joriskerk.

Uniek selling point
Ze slaagde met glans. Als blijk van waardering ontving ze eind 2014 de St. Jorispenning uit handen van burgemeester Lucas Bolsius.
‘Doel was de kerk geschikt te maken voor kerkelijke, maatschappelijke en culturele verhuur. Dat betekende dat er aanpassingen plaats moesten vinden op divers gebied. Goede sanitaire voorzieningen bijvoorbeeld.’ Het bleek een uniek extra selling point.
Ze lacht: ’Tegenwoordig leid ik belangstellenden voor de verhuur eerst langs de toiletten. De aanblik hiervan maakt zo’n professionele en verzorgde indruk dat de deal bij wijze van spreken al bijna rond is. De kerk is immers prachtig en geschikt voor diverse doeleinden.’

Volop in beeld
Het is dus wellicht deels vanwege dit soort sanitaire pluspunten dat de kerk volop in beeld is voor congressen, exposities, lezingen en concerten. De centrale ligging en de sfeervolle ambiance spelen uiteraard een niet te onderschatten rol.

Van Goor: ‘De afgelopen periode zijn hier meerdere gezichtsbepalende bijeenkomsten geweest zoals de uitvaart van gemeenteraadslid Ramón Smits Alvarez en een herinneringsbijeenkomst voor de in Panama verdwenen meisjes Kris en Lisanne. Ook de landelijke herdenking voor de slachtoffers van de MH-17 werd gehouden in de St. Joriskerk.’

Ogen van de wereld
Drie grote herdenkingen met een nationale en zelfs internationale uitstraling vonden plaats in deze kerk in het hart van Nederland. Voor de MH-17 herdenking rolde zelfs de Amerikaanse tv-zender CNN de kabels uit. De ogen van de hele wereld waren daarmee gericht op de St. Joriskerk. Van Goor: ‘We hebben getoond dat we logistiek gezien dit soort grote bijeenkomsten prima aankunnen. We merken dat ook in toename van de verhuur. Dat is ook nodig want de exploitatie van de kerk vraagt ieder jaar 200.000 euro.

Eredienst en exploitatie
Officieel is de kerk eigendom van de Protestantse Gemeente Amersfoort. Op zondag is de kerk gereserveerd voor de eredienst. Op andere dagen is het gebouw beschikbaar voor wie het maar wil huren, ‘mits het in overeenstemming is met het karakter van het gebouw’, zo meldt Annet van Goor nadrukkelijk. ‘Dat gaat eigenlijk over het algemeen vanzelf. Mensen voelen wel aan wat je hier wel en niet kunt doen. In geval van twijfel kan ik beraadslagen met een commissie van vijf mensen die met mij meedenkt.’
Ooit is een aanvraag voor een toneelstuk geweigerd, maar dat was de spreekwoordelijke uitzondering op de regel. ‘De kroonluchters zouden tijdelijk moeten worden verwijderd, in het stuk zouden mensen zweepslagen krijgen en worden mishandeld. Het leek ons niet passend. Genoeg andere locaties waar een dergelijk toneelstuk kan worden opgevoerd.’

Indirecte steun
De kerk ontvangt geen financiële steun vanuit de provincie of de gemeente. Wel wordt er vanuit het stadhuis actief meegedacht over hoe de kerk ingezet kan worden bij activiteiten. ‘Veteranendag, Welkom in de Stad voor nieuwe bewoners, tweehonderd jaar Cavalerie, deze activiteiten vinden allemaal hier plaats. Indirect genereert dit toch weer belangstelling. Op deze manier ontstaan nuttige contacten. Uiteindelijk leidt dit wellicht weer tot verhuur.’

The Passion

Bij de groots opgezette The Passion, in maart in Amersfoort te bewonderen, speelt de St. Joriskerk uiteraard ook een belangrijke rol. ‘Hoe een en ander precies wordt ingevuld, daarover zijn we nog in overleg. Het wordt vast een geweldige gebeurtenis.’

Onmisbare vrijwilligers
Annet van Goor vertelt hoe blij ze is met de mensen die mee helpen om alle activiteiten in de kerk mogelijk te maken. ‘Behalve de beheerder die de praktische zaken regelt, staat een team van zestig vrijwilligers klaar, soms tot diep in de nacht, om de boel weer op te ruimen en in orde te brengen.’
Niet alleen de stoelen en banken moeten weer op hun plek worden gezet. Ook het opnieuw ‘stellen’ van de kerkbanken is een hels karwei. ‘Vanwege alle oneffenheden in het vloeroppervlak is dat een uiterst precies werkje. Zo moeten onder alle pootjes viltjes worden geplaatst. Een enorme klus.’

Vrienden van de St. Joriskerk
Ze spreekt ook haar waardering uit voor alle Vrienden van de St. Joriskerk. Het zijn er inmiddels meer dan vijfhonderd. Ze steunen door middel van hun donateurschap de instandhouding van de kerk.

Als dank hiervoor zijn ze welkom bij het jaarlijkse concert, dit jaar op 27 november. ‘Het Amersfoorts Jeugd Orkest treedt die avond op samen met de getalenteerde en met prijzen overladen pianist Daniël van der Hoeven. Ik verheug me hier zeer op.’

Van monument tot rendement

Annet van Goor geeft haar opgedane kennis over de exploitatie van monumentale kerken met liefde door aan anderen. In de door haar opgezette workshop ‘Van monument tot rendement’ geeft ze desgevraagd tips over de combinatie van zondagse erediensten en exploitatie van kerkelijke gebouwen.

Reuring in de kerk
‘Reuring op de pleinen, reuring in de kerk’. In één zin vat Annet van Goor samen hoezeer zij met haar team de St. Joriskerk nieuw leven heeft ingeblazen.

De kerk is gevuld, niet alleen op zondag tijdens de kerkelijke dienst, maar ook op doordeweekse dagen. Het is inderdaad een plek voor álle Amersfoorters geworden.

Annet was dan ook dankbaar en ontroerd toen onlangs, tijdens de jaarlijkse Jorislezing van het Capittel, gastspreekster Jacobine Geel de St. Joriskerk kwalificeerde als ‘een plein met een dak erop.’ Annet: ‘Mooier compliment kon ik niet krijgen. Een plein met een dak erop!’

Interesse om vriend te worden van de St. Joriskerk?

Wilt u het concert van het AJO bijwonen op 27 november? Kijk voor meer informatie op www.sintjoriskerk-amersfoort.nl