Op zondag 4 juni 2017 trad bij Lepeltje Lepeltje Amersfoort een bont gezelschap muzikanten op met een integrale uitvoering van het wereldberoemde Beatles-album “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band”. Aanleiding was het 50-jarig jubileum van dat historische album. Een ambitieus en bijzonder geslaagd concert, dat zeer enthousiast werd ontvangen door het massaal aanwezige publiek. Walter Goyen was namens voor Eempodium bij het concert aanwezig en interviewde de initiatiefnemers Lubbertus Brugge en Jos Tolboom. Een zeer uitgebreid verslag in woord en beeld.

Het zal niemand de afgelopen week zijn ontgaan: 50 jaar geleden, op 1 juni 1967, verscheen het inmiddels wereldberoemde Beatles-album “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band”. In vele opzichten was Sgt. Pepper een absolute mijlpaal in de popgeschiedenis. Een album dat niet voor niets 50 jaar na het verschijnen weer op nummer 1 staat in diverse internationale hitlijsten. Welke act van nu zou dat in het jaar 2067 kunnen nadoen? Sgt. Pepper staat zeer hoog in de lijst van meest invloedrijke albums aller tijden en vormt voor veel muziekliefhebbers nog steeds een grote bron van inspiratie.

Tot mijn genoegen hoorde ik dit beroemde album de afgelopen week maar liefst twee keer integraal live: eerst door The Analogues en enkele dagen later een eenmalige (?) versie van een Amersfoorts gezelschap tijdens Lepeltje Lepeltje Amersfoort.

The Analogues
Over The Analogues zal ik kort zijn. Ze waren afgelopen week meerdere keren op onze nationale tv, met een documentaire en een live-concert. The Analogues is een Nederlandse(!) superformatie, die met spectaculaire Beatles-concerten momenteel zelfs internationaal lijkt door te breken. Dat is vooral te danken aan hun werkelijk fenomenale liveversies van de latere Beatles-albums, die Fab Four zelf nooit live heeft gespeeld. Univeral Records heeft The Analogues zelfs een platencontract gegeven voor zes live-albums! Niet  vreemd, want het is bijna alsof je naar de lp (of cd natuurlijk) zit te luisteren. Echt briljant goed!

Sgt. Pepper live in Amersfoort?
Na mijn concertbezoek aan The Analogues in de Ziggodome (afgelopen donderdag) aarzelde ik de zondag erna eerlijk gezegd wel een beetje of ik nog wel naar een Amersfoortse uitvoering van Sgt. Pepper wilde gaan. Dat kon immers haast alleen maar een deceptie worden. Gelukkig kriebelde mijn Beatles-bloed enorm. Ik speelde zelf ook ooit in een Beatles-coverband en heb Paul McCartney al bijna 20 keer live gezien, dus ik was toch wel heel nieuwsgierig hoe een Amersfoorts gezelschap dit zou aanpakken. Dat werd zowaar een verrassende en superleuke middag, en ik was bepaald niet de enige die ervan genoten heeft!

Initiatiefnemers Jos Tolboom en Lubbertus Brugge legden na afloop heel graag uit hoe dit Amersfoortse megaproject was ontstaan.

Het begon half januari 2017, toen Jos een bericht aan Lubbertus stuurde: “Zeg, 1 juni 2017 bestaat Sgt. Pepper’s van The Beatles 50 jaar. Moeten we daar niet iets mee?” “Zeker wel,” dacht Lubbertus.

Ambiteuze gedachte
Een zeer ambitieuze gedachte, want Sgt. Pepper was destijds voor The Beatles zelf live volstrekt onuitvoerbaar. Voor John, Paul, George en Ringo destijds geen probleem. Ze waren het touren zat, wilden niet meer optreden en waren alleen nog actief in de studio. De live-techniek was in die tijd simpelweg niet in staat om het gegil van de fans in grote stadions te overstemmen. In het Shea-stadion kon drummer Ringo zelfs nauwelijks horen wat zijn bandmaatjes vlak voor zijn neus speelden, laat staan dat het extatische publiek iets van de muziek meekreeg. Jaren later zouden The Beatles nog maar één concert geven: op het dak van hun studio, gewoon als pure rockband, zonder technische snufjes.

Onuitvoerbaar album
In zekere zin lijkt het zeer diverse Sgt. Pepper zelfs in deze moderne tijd nog vrijwel onuitvoerbaar. Sir Paul McCartney, die op 18 juni maar liefst 75 jaar wordt en nog steeds tourt, nam in de afgelopen jaren slechts enkele nummers van Sgt. Pepper op in zijn setlists. Recent in Tokyo alleen “Mr. Kite” en de titeltrack. Zelfs de beste coverbands komen meestal niet verder dan enkele hits.

Toch zagen Jos Tolboom en Lubbertus Brugge mogelijkheden voor een complete albumuitvoering. Ze spraken af in de kroeg en daar ontstonden de wildste plannen. Lubbertus: “We wilden drie of vier podiums rondom het publiek, zodat we een doorlopend concert konden maken waarbij de bands op elk podium elkaar konden afwisselen. En dan op het hoofdpodium de albumhoes nagebouwd (5m x 5m), waar mensen in kunnen staan en posities van de figuren op  de hoes zelf innemen, zodat je daar dan weer een foto van kunt maken. Er waren een paar locaties beschikbaar en we hadden ook al wat kandidaten die mee wilden spelen. Voor de zekerheid hebben we het plan besproken met twee Amersfoortse vrienden uit de nationale festivalorganisatiewereld en die zeiden: 4 juni is het begin van het festivalseizoen, buiten. Dan krijg je geen mensen meer naar binnen. Dus grote onzekerheid of we de ruim € 25.000,- aan kosten wel terug zouden kunnen verdienen.”

Lepeltje Lepeltje
Het duo liet zich niet uit het veld slaan en zo kwamen ze op gezellige festival ‘Lepeltje Lepeltje Amersfoort’. Lubbertus: “Daar staat al een podium, geluid en een backline, én er is publiek. Een grote opgave was om dan wel alle mensen die in één van de nummers meedoen tegelijk op het podium te hebben en alles van een microfoon te voorzien. Met zulke verschillende nummers en bezetting per nummer is dat een flinke uitdaging. Ik heb direct gebeld met Joris Postulart, die de bands boekt. De organisatie van Lepeltje Lepeltje was meteen enthousiast. We wisten wel dat we maximaal anderhalf uur zouden hebben om de hele boel op het podium op te bouwen, maar dat is een kwestie van goed voorbereiden en flexibel zijn.”

Oproep voor bandleden op Facebook
Jos Tolboom: “Half maart hebben we de Facebook-pagina ‘It was 50 years ago today’ opgezet. Daar hebben we in het kort uitgelegd wat het idee is: het album integraal uitvoeren met de bezetting die we bij elkaar konden krijgen. Belangrijkste doel was het album te vieren en plezier te maken met het oefenen en uitvoeren. We zijn geen Beatles en we zijn geen Analogues, maar het wordt wel heel tof! We zijn ook zelf mensen gaan benaderen en half april hebben we een avond georganiseerd waar iedereen die mee wilde doen kon komen. Toen zaten we op 20 april ineens met een man of twaalf bij Lubbertus op de zaak en we hebben afgesproken om eind april te beginnen met oefenen met een basisband: drum, toetsen, gitaren, bas en zang. De eerste keer was 26 april, zonder de drummer (die even vervangen werd door Dik Folmer) en zonder Lubbertus, die op vakantie was. Jonne van Lunteren nam maar even alle leadzang voor zijn rekening.”

Sitar en sarangi
Het Amersfoortse gezelschap wilde de uitdagingen niet uit de weg gaan en natuurlijk hoorde er dan ook het ‘onmogelijke’ sitarnummer “Within You Without You” van de stille Beatle George Harrison bij. Lubbertus: “Inmiddels had Bob van Dijk, het vriendje van mijn dochter Tura, een sitar gekocht in Engeland, waar hij op stage is. Hij ging zijn vingers blauw oefenen.”

“Ik had in India een sarangi besteld, ook voor Within You, Without you,” vervolgt Lubbertus. “Op dat moment had ik nog geen idee wie die ging bespelen. Rosanne van Sandwijk zingt normaal als klassieke zangeres op feestjes als het Grachtenconcert en andere grote podia, maar ze wilde graag She’s Leaving Home zingen. Omdat ze ook viool kan spelen, wilde ze de sarangi wel leren spelen. De sarangi is een bepalend instrument dat in Within You, Without You de melodielijn van de zang volgt. Ze had maar een maand om te oefenen!”

Blazers en viool
“We kregen er blazers bij: Jan Willem Drost op sax en klarinet, en Wouter van de Bedem op sax. En ook violist Dick Vestdijk. De secretaris van de club werd Jos. Dat hadden we niet zo bedacht, maar het verzamelen en rondsturen van alle nodige informatie en bijhouden wie er allemaal meedoen, was een onmisbare taak.”

Basisband
De basisband kreeg vorm met maar liefst drie bassisten (Jos Tolboom, Jeroen Dekker en Chris Boudewijn), drie gitaristen (Toon van Mil, Martin Koch en Michiel Otten) en drum (Dwain van Dijk). Op magische wijze was ook Roland Jentser bereid en beschikbaar om toetsen te doen. Omdat ze natuurlijk niet alle instrumenten bij elkaar kregen, was de rol van Roland in het her-arrangeren van de partijen onmisbaar en hij nam op de juiste momenten de muzikale leiding. Langzaam werd de bezetting compleet. Nienke van der Heide werd via Dik Folmer bereid gevonden om harp te spelen. Toen was alles compleet.

Oefensessies
Jos Tolboom: “Bij Lubbertus op de zaak hadden we elke woensdag oefensessies. In de volledig ingerichte oefenruimte oefende de basisband, op kantoor oefenden de blazers hun partijen. In de vergaderruimte werd een mooi groot kleed en kussen neergelegd, speciaal om Within You, Without You apart te oefenen. Een ingewikkeld en zeer afwijkend nummer, met Indiase instrumenten, viool en cello en vreemde maatwisselingen. In totaal hebben we zes of zeven keer geoefend. Nooit in volledige samenstelling. De laatste oefensessie deed Elke Schepers ineens ook mee op viool en de laatste aanvullingen kwamen tijdens de uitvoering het podium oplopen in de persoon van ’s lands beste klarinettist Arjan Woudenberg die basklarinet in When I’m Sixty-Four voor zijn rekening nam met nog een extra klarinettist Bas de Wilde.”

Podiumplan
De jonge podiumtechnicus Bram Groeneveld en Chris Boudewijn waren verantwoordelijk voor het technische en logistieke podiumplan: wie komt waar, welke microfoons hebben we nog extra nodig en hoe zorgen we dat we zo goed mogelijk samenwerken met het team van Smile, dat de apparatuur levert op LepeltjeLepeltje?

Sprookje
De dag zelf was een sprookje voor alle betrokkenen. Het gezelschap van zette een verrassend goede versie neer van het Beatles-album, toegejuicht door een groot aantal bezoekers. Van jong tot oud, maar van gemiddeld misschien toch wel iets hogere leeftijd dan bij andere concerten. Heel wat mensen leken de sixties bewust te hebben meegemaakt en leken speciaal voor dit optreden te zijn gekomen. Dat werd mij trouwens ook bevestigd door enkele bekenden die ik er aantrof: ook zij waren naar Lepeltje Lepeltje gekomen voor deze Sgt. Pepper-tribute! Een bewijs dat de muziek van The Beatles nog steeds volop leeft!

Uitdaging voor geluidstechnici
Het publiek moest trouwens wel even geduld hebben, want de vele muzikanten en het exotische scala aan instrumenten op het eigenlijk veel te kleine tentpodium bleek technisch wel een grote uitdaging. Drums, keyboards, bassisten, gitaristen, en daarnaast een sitar, sarangi, harp, violen, cello, saxofoons, klarinetten … Dat moet zelfs voor ervaren geluidstechnici een soort nachtmerrie geweest zijn. Snel gingen kabels, (contact)microfoons en DI-boxen heen en weer om iedereen hoorbaar te krijgen voor het publiek.

Gelukkig was het stralend zonnig en het Lepeltje-Lepeltje-publiek wachtte geduldig, onder het genot van biertjes en de vele hapjes op het grote terrein achter het Amersfoortse gemeentehuis. Languit genietend in het gras, vol spanning van wat zou gaan komen. Langzaam liep het terrein potdicht. “Te vol,” zei iemand achteraf, maar daar kun je als band eigenlijk alleen maar blij mee zijn.

Voorman Lubbertus Brugge excuseerde zich tijdens het concert dat de gelegenheidsformatie maar vijf weken had kunnen oefenen, en dat ze eigenlijk nooit in complete formatie bijeen waren geweest. Een schier onmogelijke opgave om zoveel mensen bij elkaar te krijgen en dan te smeden tot een collectief.

Sgt. Pepper
Desondanks klonk het Amersfoorts gezelschap al vanaf de openingsnoten van de stevige titelsong Sgt. Pepper heerlijk. Wie durft te beween dat The Beatles soft zijn, moet dit nummer nog maar eens beluisteren. Gitaaricoon Jimi Hendrix was destijds zo enthousiast over het titelnummer, dat hij drie dagen na verschijning van het album Sgt. Pepper zijn concert opende met dat nummer. In aanwezigheid van Paul en George!

Met al die muzikanten barstte het kleine tentpodium bij Lepeltje Lepeltje bijna uit zijn voegen, maar er werd snel gewisseld en per nummer plaats gemaakt voor de benodigde muzikanten. Van Sgt. Pepper en With A Little Help From My Friends naar Lucy In The Sky With Diamonds, dat volgens de overlevering gebaseerd zou zijn op LSD. John Lennon zelf heeft dat altijd ontkend. Op het Lepeltje-terrein rook ik in ieder geval wat bijpassende ‘festivalluchtjes’. Flower Power!

‘Onmogelijk’ nummer
Speciaal voor het lyrische “She’s Leaving Home” deed speelde harpiste Nienke van der Heide mee, prachtig! De grootste uitdaging bleek echter het ‘onmogelijke’ Indiase nummer “Within You, Without You”, met sitar, sarangi en meerdere strijkers. In een recente tv-documentaire legde de beroemde Beatles-geluidsengineer Geoff Emerick uit hoe ingewikkeld dit nummer is. Emerick bekende daarbij dat hij stiekem één van de 16 noten uit de maat had weggeknipt, waardoor zelfs muzikanten uit India moeite hadden om het complexe ritme te volgen.

Extra complicatie in de Amersfoortse uitvoering was het ontbreken van de typische tabla-percussie; die werd opgevangen met een conga. Het bleek lastig om het uiterst ingewikkelde Indiase tempo vast te houden, maar al met al wel een heel dappere poging en zéér te respecteren dat ook dit nummer werd gespeeld! Zeg nou zelf: heb je dat nummer ooit live gehoord? (Behalve als je bij The Analogues was.)

When I’m Sixty Four
De mystieke oosterse klassieker van George Harrison werd gevolgd door Paul McCartney’s vrolijke “When I’m Sixty Four”, met speciaal voor dit ene nummer een blazerssectie met klarinetten. Misschien een beetje jammer als je maar één nummer mee kunt spelen, maar het zijn wel deze details die de muzikale puntjes op de i zetten en het feestje compleet maken! Geweldig!

Lovely Rita werd humoristisch afgesloten met nagebootste dierengeluiden, en bij Good Morning Good Morning slaagde de band er – mede dankzij toetsenist Roland Jentser – goed in om de de kermissfeer op te roepen.

A Day In The Life
Na de stevige reprise van Sgt. Pepper volgde de beroemde afsluiter “A Day In The Life”, met knappe muzikale climaxen van het volledige gezelschap. Supercool! En natuurlijk die beroemde eindnoot op piano, die niet helemaal het lange eind haalde en snel werd overstemd door luid applaus. Echte afsluiter was trouwens de eindeloos herhalende ‘uitloopgroef’ uit de goede oude tijd van het vinyl. Ook die klonk nog door het applaus, maar dat het er echt bij hoorde, zal de jeugdige luisteraars vermoedelijk ontgaan zijn.

Magisch!
De vele honderden mensen (of waren het er nog meer?) konden het optreden zeer waarderen. Lubbertus blikt zeer tevreden terug: “Het publiek maakte het magisch!” De roep om een toegift kon helaas geen gehoor vinden, omdat het programma door de lange soundcheck al was uitgelopen.

Wellicht is dit bijzondere concert op een andere plek voor herhaling vatbaar? Ik heb in ieder geval enorm genoten. Complimenten aan alle betrokkenen!

***

P.S.: Voor wie de eerder genoemde Nederlandse Beatles-coverband The Analogues nog niet live heeft mogen meemaken: ze zijn een absolute aanrader. Kijk naar twee recente tv-opnames bij Uitzending Gemist:

Documentaire bij Het Uur van de Wolf:
http://www.uitzendinggemist.net/aflevering/394694/Het_Uur_Van_De_Wolf.htmlv

Sgt. Pepper 50 jaar later: Live in Concert:
http://www.uitzendinggemist.net/aflevering/394818/Sgt._Pepper_50_Jaar_Later_Live_In_Concert.html