Nienke Tates. (Foto: Herma Klein Kranenberg)

Postpartum depressie groot taboe

Nienke Tates kampte met een zware postpartum depressie, ook wel postnatale depressie genoemd, en ging door een diep dal. Ze is één van de vele vrouwen die dit lot treft, maar gek genoeg één van de weinigen die er open over is. Er rust nog een groot taboe op deze fysieke aandoening die zich vooral psychisch uit. Huilbuien, somberheid, verlies van interesses en een totaal gebrek aan levensvreugde zijn kenmerkend voor postpartum depressie. Een groter contrast met het idyllische beeld van een roze wolk waar een kersverse moeder op zweeft, is er bijna niet.

Nederlands Film Festival

In de documentaire Roze Wolk vertellen Nienke Tates en haar partner, net als drie andere stellen, hun verhaal. Roze Wolk is geregisseerd door Anne-Marieke Graafmans, die zelf ook een postpartum depressie doormaakte na de geboorte van haar kind. Graafmans stuitte tegen muren van onbegrip in haar omgeving, worstelde bovendien met de schaamte dat haar dit overkwam. Aan den lijve ervoer ze hoe groot het taboe is dat op deze aandoening rust. Ze besloot er een film over te maken. De VPRO ondersteunde dit initiatief en zond de indringende documentaire onlangs prime time uit op televisie. Een paar dagen eerder beleefde de film onder grote belangstelling haar première op het Nederlands Film Festival.

De vier vrouwen uit de documentaire rond regisseur Anne-Marieke Graafmans. Rechts Nienke Tates.

Roze limousine 

Nienke: ,,De avond van de première was fantastisch. Met een grote roze limo kwamen we aan bij de bioscoop. Muziek van Matt Simon op de speakers, iedereen goed gekleed en gekapt. We voelden ons echte powervrouwen.” Veel familie en vrienden waren aanwezig in de zaal. Tijdens de vertoning kon je een speld horen vallen. ,,Er was herkenning, maar sommigen beseften pas tijdens het kijken van de film hoe heftig een postpartum depressie kan zijn. ‘Het is nog erger geweest dan we dachten’, was één van de reacties na afloop. Mensen proberen zich een voorstelling te maken van hoe het is, maar dat lukt dus blijkbaar niet.”

Geen roze wolk, maar een roze limo. Geen happy moeder stralend op de bank, maar een intens verdrietige en sombere Nienke die, liggend in bed, machteloos in de camera roept hoe klote ze zich voelt.
,,De beelden laten zien hoe het was. Die scene dat ik in bed lig, laat eerlijk mijn situatie op dat moment zien. Regisseur Anne-Marieke wilde overbrengen hoe eenzaam en ellendig dit proces is. Daar hoorde dit bij. Ik hoop dat het andere vrouwen in die positie steun geeft, dat ze zich realiseren dat ze er niet alleen voor staan.”

Kracht van de kwetsbaarheid

De power die Nienke Tates voelde op de première-avond, zit in zekere zin ook in de documentaire. Je moet namelijk wel over power beschikken om je zo kwetsbaar te tonen aan heel tv-kijkend Nederland. Deze kracht van de kwetsbaarheid geldt niet in de laatste plaats voor de partners van de vier vrouwen uit de film. Ook voor de mannen was het een intense en pittige periode, waarin ook zij amper beseften wat hen overkwam. ‘Mijn man herkende mij niet meer. Ik durfde niks meer, wilde alleen maar onder de dekens liggen, me afsluiten voor alles en iedereen. Op een gegeven moment ging ik met mijn vader een potje appelmoes kopen. Het zweet stond letterlijk op mijn rug. Dat soort situaties is heel naar en eng, voor mij én voor m’n man.’

Eenzame worsteling

Dennis en ook de andere partners vertellen in de film hoe zij de periode van de postpartum depressie hebben beleefd. De regisseur koos ervoor dit op een speciale wijze te doen. De mannen doen buiten het zicht van de camera hun verhaal terwijl hun vrouwen vol in beeld zijn. De gezichtsuitdrukkingen van de vrouwen, als reactie op de woorden van hun partners, spreken boekdelen. Behalve de liefde die er vanaf spat, is het verdriet te zien over hetgeen ze hebben meegemaakt. De beelden benadrukken daarmee nog eens extra de eenzame worsteling die een postpartum depressie met zich meebrengt.

Vinden van de balans