Langestraat 61
3811 AC Amersfoort
Het woord ‘troost’ is veel gebruikt in het afgelopen jaar. Het gemis om samen te kunnen zingen in de kerk, of om te kunnen genieten van mooie concerten heeft het verlangen naar de schoonheid en de troost van muziek aangewakkerd. Martin Luther stelde zelfs dat troost de belangrijkste opdracht van de theologie was. In zijn missie voor zielzorg gaf hij daarom op allerlei manieren vorm gaf aan dat begrip, ook in zijn liederen. Veel mensen vinden ook nu nog troost in muziek van Johann Sebastian Bach, maar hoe doet hij dat nou?
Lydia Vroegindeweij promoveerde op 1 december 2020 aan de Universiteit Utrecht met een bijzonder onderzoek, een combinatie van theologie en musicologie. Zij onderzocht hoe Martin Luther in 1524 troost in zijn liederen verwoordde en hoe die liederen 200 jaar later opnieuw in de belangstelling kwamen. De jaargang koraalcantates die Bach schreef in 1724/25 markeren niet alleen een jubileum van deze liederen, maar hadden vooral een belangrijke functie in de uitleg van wat men niet meer goed begreep van de oude teksten en troostende waarde van Luthers leer.
In dit uur neemt Lydia je mee langs een aantal interessante aspecten en luistervoorbeelden uit haar onderzoek. Ze geeft een kijkje in de door haar gevonden bronnen uit begin 18e eeuw, die een nieuw licht werpen op de tekst en muziek van Bachs koraalcantates.
Ter geruststelling: met deze kennis kun je nog steeds onbekommerd genieten van Bachs muziek, maar je ontdekt een extra laag, die je uitdaagt om vertrouwde cantates nog eens opnieuw te beluisteren.